Interfejsy naukowo-polityczne
Sieć wielopodmiotowych platform partycypacyjnych
Kluczowym elementem metodologii VISIONARY jest rozwój sieci wielopodmiotowych platform partycypacyjnych, które będą towarzyszyć i wspierać prace badawcze podejmowane w każdym kraju partnerskim.
Opisaliśmy te platformy jako interfejsy naukowo-polityczne (ang. Science-Policy-Interfaces – SPI). Mają one na celu zebranie odpowiednich aktorów systemu żywnościowego (w tym zarówno z sektora publicznego jak i prywatnego) na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym w celu:
- wsparcia analizy i kontekstualizacji badanych systemów rolno-spożywczych;
- informowaniu o tym, co jest testowane w ramach eksperymentów dotyczących polityki i łańcucha wartości oraz;
- pomóc w interpretacji wyników eksperymentów w celu zaprojektowania nowych i innowacyjnych interwencji politycznych oraz modeli biznesowych w celu przyjęcia bardziej neutralnych dla klimatu, a także bardziej zrównoważonych systemów produkcji żywności.
W sumie istnieje 16 interfejsów naukowo-politycznych – po dwa w każdym kraju partnerskim. Skuteczność interfejsów jest wzmacniana przez specjalne działania w zakresie budowania potencjału wszystkich uczestników, ze szczególnym naciskiem na zapewnienie młodym naukowcom praktycznych możliwości uczenia się, jak skutecznie komunikować się z zainteresowanymi stronami z przemysłu oraz organizacji pozarządowych.
Nasze studia przypadków dla interfejsów naukowo-politycznych:
Interfejs naukowo-polityczny w południowo-zachodniej Anglii skupi się na analizie Centrum Żywności (ang. The Food Hub) zarządzanego przez Community Interest Company (CIC) Tamar Grow Local (TGL). Centrum Żywności działa od prawie dziesięciu lat i służy jako narzędzie do łączenia lokalnych dostawców w Tamar Valley (na granicy hrabstw Devon i Kornwalii) z lokalnymi konsumentami. Centrum Żywności obejmuje internetową witrynę sprzedaży detalicznej (wykorzystującą oprogramowanie Open Food Network), za pośrednictwem której producenci sprzedają swoje produkty (mięso, warzywa, owoce, ryby, soki) z cotygodniowymi dostawami zarządzanymi centralnie przez pracowników TGL, którzy zapewniają również szersze wsparcie biznesowe dostawcom, którzy wymagać tego. Chociaż Centrum Żywności okazało się inspirującym przykładem modelu systemu żywnościowego o krótkim łańcuchu dostaw, jego sukces w dużej mierze zależał od altruizmu personelu TGL, powierników i sieci wolontariuszy. Zespół VISIONARY będzie współpracował z interesariuszami Centrum Żywności, aby zrozumieć, jakie są bariery dla rozwoju Centrum Żywności oraz uzyskania odporności ekonomicznej w perspektywie długoterminowej. Poprzez badania pierwotne i wtórne będziemy dążyć do lepszego zrozumienia obecnych przeszkód oraz tego, jakie zmiany są potrzebne (m.in. w polityce rządu, ustawodawstwie, czy w zwyczajach konsumenckich), aby pomóc Centrum Żywności (a także innym podobnym jednostkom) rozwijać się i rozkwitać. Interfejs naukowo-polityczny będzie zawierał dwa rodzaje jednostek: (1) „główne podmioty” oraz (2) „podrzędne podmioty”. Głównymi podmiotami są praktycy, którzy są (lub mogliby) być bezpośrednio zaangażowani w działalność operacyjną TGL (np. personel, powiernicy, producenci, klienci lub partnerzy operacyjni). Aktorzy drugorzędni to ci, którzy ustalają ramy polityczne/regulacyjne/finansowe, które mają wpływ na działalność TGL lub które mogą odgrywać rolę we wspieraniu/wykorzystywaniu działań TGL w przyszłości (np. władze lokalne, naukowcy/dostawcy technologii, agencje/podmioty finansujące, organizacje wspierające biznes, Lokalne Partnerstwa Gospodarcze (LEP), czy Open Food Network). Te drugorzędne podmioty istnieją na poziomie lokalnym (m.in. w Kornwalii i Devon), ale mają również swoje siedziby na poziomie regionalnym i krajowym.
Interfejs naukowo-polityczny dla studium przypadku dotyczącego Lokalnych Punktów Gastronomicznych (LGP) w Rumunii skupia się na ocenie długoterminowej trwałości modelu biznesowego. Warto zaznaczyć, że drobne gospodarstwa rolne w Rumunii zarządzają około 45% całkowitej powierzchni użytków rolnych. Mają one jednakże do odegrania bardzo ważną rolę w lokalnym i regionalnym bezpieczeństwie żywnościowym, ale stosunkowo niewiele z nich jest powiązanych z nowoczesnymi łańcuchami wartości żywności. Program Lokalnych Punktów Gastronomicznych to model biznesowy oparty na dodawaniu wartości do produktów pochodzących z gospodarstw rolnych poprzez tworzenie małych, rodzinnych publicznych zakładów spożywczych. W związku z tym naszym celem jest określenie kluczowych cech modelu biznesowego, jego wpływu społeczno-ekonomicznego na dobrobyt drobnych producentów, konkretnych warunków potrzebnych do rozszerzenia programu w różnych regionach, a także profilu konsumentów i postrzeganie modelu biznesowego przez konsumentów. Będziemy współpracować ze zróżnicowaną grupą interesariuszy: inicjatorami programu Lokalnych Punktów Gastronomicznych, władzami publicznymi, które koordynują i monitorują wdrażanie programu (z Krajowym Urzędem ds. Weterynarii i Bezpieczeństwa Żywności, Narodową Agencją Strefy Górskiej), stowarzyszeniami prywatnymi zaangażowanych w program (Gastro Local Association), Lokalnymi Punktami Gastronomicznych oraz także ich klientami.
Interfejs naukowo-polityczny dla studium przypadku SolBun Cooperative (Fair Soil Coop) w Rumunii koncentruje się na określeniu podstawowych cech ekonomicznie zrównoważonej spółdzielni drobnych producentów. W Rumunii istnieje 3,6 miliona drobnych gospodarstw rolnych, zarządzających około 45% całkowitej powierzchni użytków rolnych. Łączenie się drobnych producentów w spółdzielnie ma kluczowe znaczenie dla dostępu do rynku i dotarcia do konsumentów. Mają one do odegrania bardzo ważną rolę w lokalnym i regionalnym bezpieczeństwie żywnościowym (biorąc pod uwagę zarówno obszary wiejskie, jak i miejskie), ale stosunkowo niewiele łączy je z nowoczesnymi łańcuchami wartości żywności, pomimo stałego popytu rumuńskich konsumentów na produkty lokalne dobrej jakości (w tym wiele produktów tradycyjnych/rzemieślniczych). Dlatego naszym celem jest zidentyfikowanie wymagań związanych z przystąpieniem do spółdzielni, głównych korzyści ekonomicznych i społecznych płynących ze spółdzielni dla ich członków, obserwacja sposobu postrzegania tego typu modelu biznesowego przez konsumentów w porównaniu z innymi, a także w próba odpowiedzi na pytanie w jaki sposób spółdzielnie drobnych producentów mogą stać się opłacalnymi modelami biznesowymi. Będziemy współpracować ze zróżnicowaną grupą interesariuszy: członkami SolBun Cooperative, władzami publicznymi, które koordynują i monitorują łańcuchy żywnościowe na szczeblu lokalnym (m.in. z lokalnymi gminami, Krajowym Urzędem Weterynarii i Bezpieczeństwa Żywności, czy Powiatową Dyrekcją Rolną), konsumentami spółdzielni oraz sektorowymi organizacjami wolontariatu, które promują i wspierają spółdzielnie rolnicze na poziomie krajowym.
Hiszpański interfejs naukowo-polityczny będzie opierał się na ocenie, w jaki sposób podejść do spółdzielczej produkcji mleczarskiej, aby była ona zrównoważona. Jednym z najistotniejszych aspektów, nad którymi pracuje się w tym zakresie, jest zmniejszenie śladu węglowego produkcji mleka. Biorąc jednak pod uwagę, że hiszpański sektor mleczarski jest uważany za wrażliwą grupę, która konkuruje niskimi cenami z produktem będącym towarem globalnym, niezbędna jest dogłębna analiza ekonomicznego, społecznego i środowiskowego zrównoważenia produkcji mleka. Celem jest zatem dostarczenie wiedzy na temat istotnych aspektów, począwszy od gospodarki paszowej po mechanizmy kompensacji CO2, a jednocześnie mając na uwadze zarówno odbiór społeczny, jak i podejście środowiskowe oraz niezbędne mechanizmy wsparcia ekonomicznego. Wszystko to odbędzie się to poprzez przekrojowy dialog z hodowcami bydła mlecznego, spółdzielniami mleczarskimi, podmiotami działającymi na rynku mleczarskim, decydentami politycznymi oraz przedstawicielami środowiska akademickiego i badawczego.